سرمایۀ اجتماعی و ایثار: رویکردی قرآنی

نویسنده

  • محسن ردادی استادیار، پژوهشکدة فرهنگ و مطالعات اجتماعی، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشة اسلامی، تهران، ایران
چکیده مقاله:

سرمایة اجتماعی از مفاهیمی است که در علوم اجتماعی برای توصیف همبستگی و اعتماد در جامعه به کار می‌رود. وجود سرمایة اجتماعی بسیاری از ارتباط‌های اجتماعی را تسهیل می‌کند. در این نوشتار تلاش می‌شود ارتباط سرمایة اجتماعی در ایجاد ایثار بررسی شود. سؤال اصلی پژوهش این است که «سرمایة اجتماعی چگونه می‌تواند به تقویت ایثار در جامعه کمک کند؟» در این زمینه، با بهره‌گیری از آیات شریفة قرآن کریم، الگویی از سرمایة اجتماعی ارائه می‌شود که به افزایش ایثار در جامعه کمک می‌کند. مدل دینی سرمایة اجتماعی که باعث افزایش ایثار در جامعه می‌شود عبارت است از «فراگیر شدن اعتماد اجتماعی متکی به ایمان به خدا، به کمک هنجارِ گذشتن از آنچه دوست دارید و به آن نیاز دارید، در شبکة اخوت». این سرمایة اجتماعی می‌تواند ایثار را در جامعه گسترش دهد و زمینه‌ساز رفتارهای ایثارگرانه در جامعه باشد. روش تحقیق در این پژوهش تحلیل مفهومی است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

واکاوی مؤلفه‌های رفتاری ایثار با رویکردی به قرآن و حدیث

پژوهش حاضر با هدف شناسایی مؤلفه‌های رفتاری ایثار با رویکردی به آیات قرآن کریم و احادیث ائمه معصومین(ع) انجام شده است. روش پژوهش گراندد تئوری (داده بنیاد) می­باشد. چهار گروه مبانی نظری و سوابق پژوهشی و آیات و احادیث مرتبط با مفهوم ایثار جامعه آماری می‌باشند که با کمک روش نمونه­گیری هدفمند از میان منابع گروه اول و دوم منابع در دسترس، به روز و قابل اعتماد به عنوان نمونه انتخاب شدند. اما در بررسی د...

متن کامل

رابطۀ گونه‌های دینداری و سرمایۀ اجتماعی (رویکردی نظری و تجربی در بین مردم شهرستان کاشان)

  در این مقاله سعی شده است تا رابطۀ گونه‌های متعدد دینداری با میزان سرمایۀ اجتماعی در شهرستان کاشان نشان داده شود. سؤال اصلی پژوهش حاضر این است که چه رابطه‌ای بین گونه‌های متفاوت دینداری و سرمایۀ اجتماعی وجود دارد. آنچه موجب توجه به این موضوع شده، تأکیدی است که در نظریات گوناگون، بر دین به عنوان یکی از مهم‌ترین منابع سرمایۀ اجتماعی شده است. به طوری که در سال‌های اخیر با رشد مباحث مرتبط با سکولا...

متن کامل

زبان و تفکّر؛ رویکردی قرآنی، تحلیلی معناشناختی

تقدّم یا تأخّر تفکّر و تحصیل معنا نسبت به زبان و گفتار و تأثیر هرکدام بر دیگری و کیفیت آن مهم‌ترین وجوه مسأله در رابطۀ زبان و تفکّر است. «تعیین‌کنندگی زبان برای تفکّر»، «تعیین‌کنندگی تفکّر برای زبان»، «استقلال زبان و تفکّر از هم» و «استقلال زبان و تفکّر در آغاز تکوین و وابستگی آنها به هم در تکامل» چهار نظریه مطرح در این باره‌اند. در این میان، معرفت قرآنی حاصل از تحقیق موضوعی و معناشناختی آیات مرتبط، عل...

متن کامل

سرمایۀ اخلاقی مولد سرمایۀ اجتماعی

ایدئولوژی حاضر پارادایم اقتصادی نئوکلاسیک به دنبال منافع خود و ازبین‌بردن مبنای اخلاقی است و پیامد آن، جامعة با فضیلت اخلاقی پایین است. اندیشة ناب متکی بر شناخت سرمایه­های انسانی حکم به «انجام‌دادن کار درست» می­کند، نه آنکه فقط «کار را درست انجام دهد». انجام‌دادن کار درست فقط با مدیریت ارزش­های اخلاقی به‌وسیلة انسان به­عنوان اشرف مخلوقات هستی امکان­پذیر است. از این ‌رو، ضرورت توجه به مفهوم سرما...

متن کامل

نظریه پردازش، پذیرش و پرورش دین: رویکردی نرم برای انتقال فرهنگ ایثار و شهادت

برای انتقال هر مفهوم ارزشی مثل ایثار و شهادت، رویکردهای متفاوتی متصور است. اما معیار درستی یک رویکرد را بایستی در خارج از آن جستجو کرد و آن چارچوبی است که آن مفهوم، در آن طرح می‌شود. پژوهش حاضر، تلاش می‌کند تا متناسب با مستندات اعتقادی، سند ملی آموزش و پژوهش‌های روان‌شناختی، ضمن ارائه تبیینی از راهبرد آموزش دین به شیوة انتقال فرهنگ ایثار و شهادت بپردازد. براساس این دیدگاه، رسیدن به مفاهیم عالی‌...

متن کامل

جایگاه مالی و سرمایۀ اجتماعی

نوسانات اقتصادی و چرخه‏های رونق و رکود همواره سرمایه‏گذاران را با دغدغۀ پیش‏بینی چشم‏انداز اقتصادی واحدهای تجاری و عوامل مؤثر بر آن‏ها روبه‏رو ساخته است. مدل‏های جایگاه مالی چشم‌اندازی از وضعیت و عملکرد اقتصادی شرکت‏ها در اختیار ذی‌نفعان قرار می‏دهد و از سوی دیگر سرمایۀ اجتماعی، به مثابة یک منبع اقتصادی و دارایی نامشهود، نقشی اساسی در موفقیت و تحقق اهداف کسب‌وکار ایفا می‌کند. هدف پژوهش حاضر برر...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 7  شماره 2

صفحات  155- 170

تاریخ انتشار 2020-06-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023